Emotionele granulariteit of emotionele geletterdheid is het precies & genuanceerd kunnen benoemen wat je voelt. Wanneer je emoties meer genuanceerd kan ervaren wordt het ook makkelijker om ze goed te reguleren. Wanneer je enkel kan zeggen of iets leuk of niet leuk is, is het moeilijker om  te weten wat je kan doen om ermee om te gaan dan wanneer je kan zeggen dat je onzeker bent omdat je niet weet of er morgen op de speelplaats wel iemand met je zal willen spelen.

Onderzoek toont aan dat volwassenen die een hoge mate van emotionele geletterdheid hebben, over het algemeen veerkrachtiger zijn. Ze zoeken minder hun toevlucht in drugs, alcohol of eten om met hun gevoelens om te gaan én ze worden zelfs minder vaak ziek!

Je ziet: het is een heel goed idee om je kinderen (en jezelf) te helpen hun gevoelswoordenschat uit te breiden!

Hoe kan je dit nu aanpakken?

Kinderen leren taal door te luisteren naar de mensen rondom hen.

Daarom is het belangrijk om zelf ook duidelijk taal te geven aan je eigen gevoelens. Hele jonge kinderen herkennen doorgaans enkel de basisemoties, maar laat je daar niet door tegenhouden en gebruik vooral zelf genuanceerde woorden om je gevoelens te beschrijven.

Wanneer je kind vraagt wat dat woord betekent heb je de ideale gelegenheid om over je gevoelens te vertellen en hen uit te leggen wat dat woord nu juist betekent. Je helpt op deze manier trouwens ook om je kind te tonen dat gevoelens normaal zijn en dat het oké is om erover te praten. Ze horen zo ook meteen hóe je erover kan praten. En zo moedig je hen dus ook aan om zelf over hun eigen gevoelens te praten.

Help je kind regelmatig door zijn gevoelens te benoemen

“Zou het kunnen dat je teleurgesteld bent dat je niet bij oma kan blijven logeren?” of “Ik zie dat je wenkbrauwen gefronst zijn, volgens mij ben je boos op mij omdat je nu geen snoepje mag; Klopt dat?”

Gebruik boeken en filmpjes

In boeken, films en series komen ook ontzettend veel gevoelens aan bod, er zijn dus veel mogelijkheden om hier af en toe wat dieper op in te gaan. Wat je kan doen, is dan iets vragen als: “Hoe zou jij je voelen in die situatie?”, “Heb jij dat al eens gevoeld? Wanneer was dat?”, “Wat zou het personage kunnen doen om zich beter te voelen?”, “Wat helpt jou wanneer jij je zo voelt?” of “Hoe zou jij de situatie aanpakken?”. 

Gebruik een gevoelsdagboek

Er bestaan verschillende soorten gevoelsdagboekjes, voor kleuters, lagere schoolkinderen of tieners: Gevoelsdagboek, Slaapklets!, Smoeltjesschrift, Over mij van mij, Zo voelde ik mij vandaag,… Hierin is per dag een pagina voorzien waarin de dag en bijhorende gevoelens samen met een ouder overlopen kunnen worden op een toegankelijke, speelse manier.

Maak gebruik van gezelschapsspellen rond gevoelens

Er zijn, naast boekjes, ook spelletjes die inzoomen op emoties: Het Babbelspel, Het Kleurenmonster, gevoelenskwartet, …

Er bestaan ook verschillende gespreks- of vertelkaarten zoals bijvoorbeeld Vertellis, vaak zijn deze voor iets oudere kinderen en hun ouders, waarbij een gesprek kan ontstaan door een kaartje te trekken met een specifieke vraag op.

Gebruik gevoelsposters en -kaarten

Deze kunnen helpen om het gesprek op gang te brengen of om je kind te ondersteunen bij het nadenken en benoemen van gevoelens. Ik ontwikkelde zelf verschillende posters en kaarten  die je hiervoor kan inzetten! Deze kunnen je kind ondersteunen bij het uitbreiden van zijn gevoelswoordenschat en helpen nadenken over strategieën om met gevoelens om te gaan. Daarnaast zijn er nog een hele hoop andere materialen op de webshop te vinden om je hierbij te ondersteunen!

Let er op dat je niet elk mogelijk moment bezig bent over gevoelens. Dat kan namelijk een beetje vervelend worden. Wanneer je tijdens het bekijken van een film of het voorlezen van een boek elke 5 minuten iets vraagt over gevoelens wordt het moeilijk om het verhaal nog te kunnen volgen!